CÁC CƠ SỞ DỮ LIỆU Y HỌC THƯỜNG DÙNG

Hiện nay, có rất nhiều các công ty xuất bản và tổ chức cung cấp các kho dữ liệu số và liên tục cập nhật các nghiên cứu mới công bố, thuận lợi cho quá trình nghiên cứu và tiếp cận các vấn đề y học mới. Trong phạm vi bài này chỉ giới thiệu sơ lược một số cơ sở dữ liệu tiêu biểu và uy tín trong tìm kiếm tài liệu y học.

  1. Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed

PubMed là cơ sở dữ liệu do Thư viện Y học Quốc gia của Mỹ (National Library of Medicine, NLM) thành lập, trực thuộc Trung tâm Kỹ thuật Sinh học Quốc gia của Mỹ (National Center for Biotechnology Information, NCBI) quản lý.

MEDLINE do Thư viện Y học Quốc gia của Mỹ thành lập, là cơ sở dữ liệu tổng hợp về Y sinh học, là một trong những kho dữ liệu được sử dụng rộng rãi và uy tín nhất trên thế giới.

Phạm vi thu thập các cơ sở dữ liệu của PubMed lớn hơn MEDLINE. Cơ sở dữ liệu này thu thập dựa trên 3 nguồn chính: (1) cơ sở dữ liệu MEDLINE. (2) Cơ sở dữ liệu: PREMEDLINE: CSDL chứa thu thập các tài liệu chưa được đánh dấu trước khi nhập vào MEDLINE, mỗi ngày làm mới 1 lần, và mỗi thứ 7 hàng tuần sẽ thêm các tài liệu vào MEDLINE. (3) Các tài liệu do các nhà xuất bản cung cấp, mỗi tài liệu này sẽ được chú thích: [PubMed as supplied by publisher], những tài liệu không có trong CSDL MEDLINE sẽ chỉ ghi mã trong PupMed (PMID: Pubmed Identification). Vì PubMed mỗi ngày đều được làm mới danh sách tài liệu một lần cho nên so với MEDLINE, nó cập nhật nhanh hơn và nhiều tài liệu mới hơn.

Có thể trực tiếp xem đề mục và tóm tắt (nếu có) của các tài liệu – bài báo nghiên cứu trên Pubmed mà không cần đăng ký. Có một số bài báo miễn phí có thể tải về, những bài báo tính phí thường có link kèm theo dẫn đến nguồn cấp bài.

  1. Embase

Embase là CSDL do công ty xuất bản Elsevier của Hà Lan thành lập. Embase được truy cập thông qua đĩa CD, cũng có thể thông qua web nhưng cần mua tài khoản. Embase thu thập các bài báo – nghiên cứu từ năm 1974 đến nay, các tài liệu này đến từ hơn 70 quốc gia và khoảng 4550 tạp chí y học các loại. Mỗi năm, CSDL này thu thập thêm khoảng hơn 50000 văn kiện các loại, tổng số trong CSDL vào khoảng hơn 9940000 văn kiện, trong đó đến hơn 80% có sẵn tài liệu toàn văn. Nội dung chủ yếu liên quan đến dược học, y học lâm sàng, y học cơ sở, y học dự phòng, pháp y và Y sinh y học….

Ưu điểm của EMBASE:

Có công cụ tìm kiếm nhanh đồng thời kìm kiếm trên cả hai kho dữ liệu là EMBASE và MEDLINE, kết quả cho ra không bị trùng lặp

  •  Các đường link dẫn đến tài liệu trong EMBASE trong vòng 10 năm trở lại đây, hơn 50% là toàn văn
  • Hệ thống từ chủ đề EMTREE tương đối hoàn thiện
  • Bản Web của EMBASE tương đối dễ dùng
  • Sau khi cho ra kết quả tìm kiếm có thể tiến hành tìm kiếm lần 2 với từ chủ để hoặc tác giả bên trong kết quả tìm kiếm đó.
  • Có chức năng thông báo Email để nhận email về danh sách các tài liệu mới thêm vào kho dữ liệu
  1. Web of Knowledge

ISI Web of Knowledge là kho dữ liệu do công ty Thomson ISI thành lập. Đây là kho dữ liệu số tổng hợp, thu thập hơn 5900 các loại tạp chí trên rất nhiều lĩnh vực, có thể cung cấp cho các nhà nghiên cứu rất nhiều thông tin cần thiết về chỉ số trích dẫn, chỉ số ảnh hưởng của bài viết, tác giả và các tạp chí. Đây là kho dữ liệu được tổng hợp từ nhiều kho dữ liệu nhỏ hơn, có thể tiến hành tìm kiếm trên kho dữ liệu tổng hợp cũng có thể tìm kiếm trên từng kho dữ liệu riêng biệt. Trong đó, SCI – E (Science Ctitation Index Expanded)  là kho dữ liệu trích dẫn được công nhận là uy tín nhất hiện nay, có thể cung cấp các kết quả nghiên cứu quan trọng nhất.

  1. OVID

Bản web của OVID bao gồm các kho dữ liệu nhỏ hơn Ovid Clin-equide, sách điện tử, CSDL tạp chí OVID , các CSDL dùng trong Y học thực chứng (EBM review – Cochrane, ACP Juornal Club, DARE và CCTR), BIOSIS Preview (Mỹ), EMBASE Drugs & Pharmacology (Hà Lan), MEDLINE (The National Library of Medicine, NLM). Khi tiến hành tìm kiếm trên kho dữ liệu này, có thể tiến hành tìm kiếm trong tất cả các kho dữ liệu nhỏ cũng có thể tìm kiếm riêng trong từng kho nhỏ hơn.

  1. Conchrane library: http://www.cochranelibrary.com/

Đây là một trong những cơ sở dữ liệu rất quan trọng trong thực hành y học thực chứng nói riêng và giới y học nói chung. Bên trong còn chia thành nhiều cơ sở dữ liệu nhỏ hơn theo các vấn đề khác nhau, cũng có thể tiến hành tìm kiếm riêng trên từ kho nhỏ cũng có thể tìm tổng hợp các kho dữ liệu.

Đáng chú ý là, cơ sở dữ liệu này thu thập các nghiên cứu phân tích tổng hợp (systematic review) hoàn chỉnh do các nhóm chuyên gia của Cochrane tiến hành. Các nghiên cứu này được tiến hành nghiêm ngặt theo các yếu cầu, tuân thủ quy trình do Cochrane thiết lập. Chính vì vậy có thể cung cấp các bằng chứng y học liên quan đến điều trị, chẩn đoán, hướng dẫn điều trị… có giá trị rất cao.

Hầu hết các bài nghiên cứu trong kho này muốn tải về phải có tài khoản trả phí.

  1. Các kho dữ liệu số của Trung Quốc

Đối với những ai muốn làm nghiên cứu hoặc tìm hiểu về nghiên cứu Y học cổ truyền có thể tìm kiếm thêm trên các CSDL của Trung Quốc. Các nghiên cứu y học cũng như luận văn sau đại học được công bố tại Trung Quốc bao gồm cả tiếng Trung và tiếng Anh đa phần đều có trên 4 kho dữ liệu chính:

(1) CNKI: http://www.cnki.net/     (có thể nói là đầy đủ nhất)

(2) Wanfang: http://g.wanfangdata.com.cn/

(3) VIP: http://lib.cqvip.com/

(4) SinoMed: http://www.sinomed.ac.cn/

Trong đó, 3 kho dữ liệu 1,2,3 là kho dữ liệu tổng hợp, thu thập các bài báo – nghiên cứu ở tất cả các lĩnh vực, và kho số 4 là kho dữ liệu chuyên về lĩnh vực Y – Sinh học. Các kho dữ liệu này đều cho phép đọc đề mục, tóm tắt và các thông tin liên quan đến bài báo như chỉ số trích dẫn, thời gian xuất bản…. Hầu hết đều có liên kết để tải toàn văn nhưng muốn tải toàn văn phải mua tài khoản, không có tài liệu miễn phí.

Trần Anh

Leave a comment